Laseroterapia pojawiła się w medycynie w latach 60. XX wieku i od tego czasu zrewolucjonizowała wiele jej gałęzi. Dziś jest powszechnie stosowana w chirurgii, okulistyce, dermatologii, stomatologii czy medycynie estetycznej. Uniwersalność i wszechstronność laserów, precyzja zastosowania oraz skuteczność terapii powodują, że coraz więcej placówek medycznych rezygnuje z tradycyjnych form leczenia, oddając pierwszeństwo laseroterapii.
Co to jest laseroterapia?
Laseroterapia polega na oddziaływaniu wiązką światła laserowego na określony obszar ciała. W rezultacie tkanki pochłaniają emitowaną energię światła, co daje określony rezultat terapeutyczny. Laseroterapia wywołuje więc dwustopniowy efekt. Pierwszy odbywa się na poziomie tkanek, w których światło lasera wywołuje określone reakcje biochemiczne. Drugi, czyli końcowy, pojawiający się po naświetlaniu i będący końcowym rezultatem wywołanym przez naświetlanie. Warto przy tym podkreślić, że promienie światła laserowego biegną równolegle do siebie w skupionej wiązce, co powoduje, że mają bardzo dużą moc.
Czy laseroterapia jest skuteczna?
Lasery mogą mieć różną długość wiązki światła, co warunkuje możliwości ich zastosowania. Urządzenia o niskiej mocy emitowanej energii, oscylującej w granicach od 1 do 6 mW, to tak zwane lasery biostymulacyjne. Ich działanie polega na aktywowaniu funkcji biologicznych tkanek. Są wykorzystywane w fizykoterapii, dermatologii i medycynie estetycznej. Lasery o średniej mocy wahającej się w przedziale od 7 do 500 mW znajdują zastosowanie w onkologii w fotodynamicznej terapii nowotworów. Z kolei urządzenia o wysokiej mocy – powyżej 500 mW, od wielu lat wyznaczają nowe kierunki w zabiegach z zakresu chirurgii oraz okulistyki. Coraz częściej są także stosowane w fizykoterapii, jako urządzenia pozwalające skutecznie walczyć z bólem, stanami zapalnymi i obrzękami w obrębie układu kostno-mięśniowego. Warto jednak zaznaczyć, że laseroterapia nisko- i średnioenergetyczna wymaga powtarzalności. Dzięki temu z jednej strony jest bezpieczna dla pacjenta, z drugiej zaś zapewnia pożądane efekty.
Na czym polega laseroterapia w fizykoterapii?
Laseroterapia znajduje szerokie zastosowanie w fizykoterapii. Wykorzystuje się przede wszystkim urządzenia o niskiej oraz o wysokiej mocy. Istota działania laseroterapii polega na tym, że wiązka światła powoduje stopniowy wzrost temperatury tkanek o mniej niż 1 stopień Celsjusza. W wyniku tego daje efekt przeciwbólowy, przeciwzapalny, przeciwobrzękowy i przeciwskurczowy. Stymuluje również regenerację komórek. Laseroterapia daje doskonałe efekty w leczeniu wielu schorzeń układu kostno-mięśniowego. Stosuje się ją jako terapię wspomagającą zespołów bólowych stawów oraz kręgosłupa, w tym dyskopatii szyjnej i lędźwiowej. Znakomicie sprawdza się także w kuracjach pourazowych, na przykład w rehabilitacji po złamaniach kości. Laseroterapię można też stosować jako leczenie wspomagające reumatycznego zapalenia stawów, dny moczanowej, zespołu cieśni nadgarstka, ostrogi piętowej czy przeciążeń stawów kolanowego, łokciowego oraz barkowego. Metoda redukuje przykurcze oraz mięśni, a także jest pomocna w terapii neuropatii obwodowej. Należy zaznaczyć, że podczas zabiegu pacjent nie odczuwa żadnego dyskomfortu. Laseroterapia nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania ze strony osoby poddawanej leczeniu.
Zastosowanie laseroterapii w dermatologii, medycynie estetycznej i stomatologii
Laseroterapia znajduje dziś również szerokie zastosowanie w dermatologii i medycynie estetycznej. W tych dwóch dziedzinach stosuje się wiązkę wnikającą w głąb tkanek na odległość kilku milimetrów. W zależności od problemu laser może docierać do komórek zawierających melaninę, rozszerzonych naczynek krwionośnych czy mieszków włosowych. Dzięki temu laseroterapia jest skuteczną i bezpieczną formą leczenia przebarwień oraz niedoskonałości skóry, jak również znajduje zastosowanie w zabiegach depilacji. Ponieważ światło lasera podwyższa nieznacznie temperaturę tkanek, stymuluje układ odpornościowy do ich regeneracji. W ten sposób laseroterapia świetnie spisuje się w zabiegach fotoodmładzania. Wspomaga namnażanie się komórek, w wyniku czego zwiększa sprężystość skóry, niweluje blizny oraz rozstępy i likwiduje zmarszczki. W dermatologii jest także wykorzystywana do przyspieszenia gojenia ran oraz leczenia schorzeń skórnych: trądziku różowatego, opryszczki, liszaju płaskiego oraz oparzeń. Należy też pamiętać o tym, że laseroterapia jest stosowana w stomatologii. Umożliwia bezbolesne leczenie niewielkich zmian próchniczych, przez co świetnie sprawdza się u dzieci. Jest popularną metodą wybielania zębów. Wiązka lasera jest również pomocna w leczeniu zmian periodontologicznych oraz w przyspieszeniu gojenia tkanek po ekstrakcji zęba.
Laseroterapia w chirurgii – dlaczego jest dobrą alternatywą dla skalpela?
Laser wysokoenergetyczny (nóż laserowy, nóż CO2) z kolei jest wykorzystywany w chirurgii i okulistyczne. W tym przypadku jego działanie opiera się na podgrzaniu tkanki do temperatury około 100 stopni Celsjusza, co umożliwia cięcie o wiele bardziej precyzyjne niż to, wykonywane skalpelem. W ten sposób znakomicie sprawdzają się w zabiegach okulistycznych, między innymi w korekcji zaćmy. Zaletą zastosowania laseroterapii w chirurgii jest także możliwość niemal bezkrwawego przeprowadzenia zabiegu, ponieważ naczynia krwionośne są natychmiast zamykane w wyniku koagulacji. Dzięki temu uraz tkanek ościennych jest zredukowany do minimum. Zabiegi laseroterapii chirurgicznej zapobiegają również tworzeniu się martwicy w linii cięcia. Warto zaznaczyć, że laseroterapia jest stosowana w leczeniu żylaków. Wprowadzenie do światła naczynia krwionośnego cewnika emitującego wiązkę laserową powoduje natychmiastowe obkurczenie i zamknięcie niewydolnej żyły.