Bariery architektoniczne potrafią być jednym z najważniejszych utrudnień dla osób niepełnosprawnych. Pokonywanie schodów, podjazdów i korytarzy ogranicza codzienną mobilność i może wpływać na wyłączenie osób niepełnosprawnych z życia społecznego. Na szczęście, w ostatnich latach technologia sprawia, że pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne nie jest już takie uciążliwe. W jaki sposób można pokonać bariery architektoniczne? Przybliżamy kilka najpopularniejszych rozwiązań.
Pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne to jedno wyzwań, przed którymi staje personel medyczny oraz bliscy i opiekunowie osób z ograniczeniami ruchu. Czym są bariery architektoniczne? To wszelkie elementy konstrukcyjne lub projektowe budynków, które utrudniają lub uniemożliwiają swobodne przemieszczanie się osobom z ograniczeniami ruchowymi. Mogą to być np.: schody, kręte klatki schodowe, wysoko usytuowane wejścia do budynków, ale również wąskie drzwi, czy brak rampy dla wózków inwalidzkich.
Wymienione bariery powodują, że osoby niepełnosprawne nie są w stanie swobodnie poruszać się po budynkach lub korzystać z obiektów publicznych, co ogranicza ich możliwości i samodzielność. Dlatego ważne jest, aby projektować budynki z myślą o dostępności dla wszystkich, w tym dla osób z niepełnosprawnościami.
Obecnie zmienia się świadomość i budynki już na etapie projektowania, uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych. Istnieje jednak jeszcze mnóstwo starych domów i budynków publicznych, gdzie niepełnosprawni napotykają bariery architektoniczne. Ich przezwyciężeniu pomagają rozwiązania, które opiszemy już za moment.
Osoby z niepełnosprawnościami mają różne potrzeby w zakresie pokonywania barier architektonicznych. Aby móc w miarę normalnie funkcjonować w otoczeniu, osoba niepełnosprawna powinna mieć możliwość przemieszczania się. Chodzi nie tylko o poruszanie się po domu w celu np. przeprowadzenia zabiegów higienicznych, czy odpoczynku. Dla zachowania zdrowia psychicznego i kontaktów z innymi, osoby niepełnosprawne powinny mieć możliwość przebywania na świeżym powietrzu lub odwiedzenia miejsc publicznych, takich jak urzędy, sklepy, przychodnie, placówki kultury. Aby było to możliwe, obiekty te powinny być wyposażone w szerokie wejścia, rampy, podjazdy, windy. Niestety nie zawsze są one dostępne.
Pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne nie stanowi problemu, jeśli do dyspozycji mamy urządzenia lub rozwiązania techniczne, umożliwiające mobilność osób z niepełnosprawnościami ruchowymi. Mogą to być urządzenia zamontowane na stałe w budynkach - jak windy i podjazdy, ale równie dobrze można wykorzystać mobilne i przenośne narzędzia ułatwiające przemieszczanie się.
Pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne jest łatwiejsze, jeśli zastosujemy odpowiednie rozwiązania technologiczne i inżynierskie. Wiele nowoczesnych technologii i urządzeń, takich jak platformy dla wózków inwalidzkich, czy schodołazy, umożliwiają niepełnosprawnym osobom swobodne poruszanie się w budynkach i na zewnątrz. Przyjrzyjmy się tym udogodnieniom.
Schodołazy to urządzenia umożliwiające pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne. Istnieje wiele rodzajów schodołazów, ale najczęściej spotykane modele składają się z siedziska, na którym można usiąść lub platformy, której instaluje się wózek inwalidzki. Ponadto, schodołazy są wyposażone w system kół lub gąsienic, które pozwalają na przemieszczanie się po schodach.
Schodołazy są zazwyczaj zasilane elektrycznie i posiadają systemy bezpieczeństwa, takie jak hamulce i barierki ochronne. Celem stosowania schodołazów jest pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne samodzielnie lub w asyście opiekuna. Dzięki schodołazom, osoby z ograniczeniami ruchowymi mają łatwiejszy dostępu do budynków i miejsc, które normalnie byłyby dla nich niedostępne.
Schodołazy są produkowane w wielu wersjach. Najprostsze z nich przypominają fotele wyposażone w uchwyty do podnoszenia. Do ich obsługi są potrzebne co najmniej dwie osoby. Bardziej zaawansowane konstrukcje to schodołazy kroczące, posiadające system małych kółek ułatwiających pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne. To rozwiązanie jest szczególnie skuteczne w takich manewrach, jak wciąganie w górę i opuszczanie w dół schodów.
Najbardziej rozbudowane warianty schodołazów to schodołazy gąsienicowe, wyposażone w bogaty panel sterowania, wygodne w obsłudze dla opiekuna osoby niepełnosprawnej, bo praktycznie nie wymagają użycia siły. Osoba sterująca schodołazem jest w zasadzie odpowiedzialna tylko za kontrolę kierunku poruszania się zestawu.
Wózek inwalidzki to urządzenie służące do przemieszczania się osób z ograniczeniami ruchowymi. Wózek składa się z siedziska na kółkach, uchwytów w wersji bez napędu oraz systemu napędowego, zasilanego akumulatorowo. Wózki inwalidzkie oraz wózki do przewożenia chorych należą do grupy sprzętu medycznego, którego przeznaczeniem jest pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne.
Wózki inwalidzkie są dostosowane do potrzeb i możliwości pacjenta, oferując wygodę i pomoc w poruszaniu się. Wózek inwalidzki jest przydatny nie tylko w życiu codziennym osób z niepełnosprawnością ruchową. Bardzo często jest wykorzystywany w placówkach opieki medycznej - np. w przychodniach i szpitalach. Można nim przemieszczać osoby, które mają trudności z poruszaniem się wskutek urazów, nie mogą utrzymać równowagi, a także osoby, które nie są w stanie chodzić, np. przyjęte na izbę przyjęć lub po zabiegach.
Sprzęt do ewakuacji dla osób niepełnosprawnych to specjalistyczne urządzenia służące do bezpiecznego i skutecznego ewakuowania osób z ograniczeniami ruchowymi z budynków lub innych obiektów w sytuacjach zagrożenia. Sprzęt ten może obejmować wspomniane schodołazy, ale również nosze, pasy, materace ewakuacyjne, maty, siedziska transportowe i krzesła ewakuacyjne. Warto dodać, że sprzęty do ewakuacji produkowane są z atestowanych, trudnopalnych materiałów pokrytych powłoką antybakteryjną.
Pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia jest tym trudniejsze, że decydujący jest czas. Osoby ewakuowane muszą być szybko i sprawnie przetransportowane z miejsca bezpośredniego zagrożenia. To wymaga ścisłej współpracy pacjentów i personelu. Sprzęt do ewakuacji powinien być standardowym wyposażeniem w placówkach medycznych i i domach opieki, gdzie pacjenci nie mogą korzystać z krzeseł ewakuacyjnych.
Do sprzętu i urządzeń ewakuacyjnych możemy zaliczyć również platformy ewakuacyjne - montowane na zewnątrz budynków, umożliwiające bezpieczne opuszczenie budynku za pomocą windy lub schodołazu. Na rynku funkcjonują też specjalistyczne pasy ewakuacyjne - zaprojektowane, aby umożliwić bezpieczne przenoszenie osób z ograniczeniami ruchowymi.
Pokonywanie barier architektonicznych przez osoby niepełnosprawne jest możliwe również dzięki rampom. Umożliwiają one dostęp osobom z ograniczeniami ruchowymi do budynków i obiektów, w których występują schody lub inne bariery architektoniczne. Rampy są również wykorzystywane w środkach komunikacji, gdy występuje różnica poziomów między podłożem a pojazdem.
Rampa może być stała lub ruchoma. Składa się z twardej, płaskiej powierzchni o stałym nachyleniu, która umożliwia poruszanie się na wózku inwalidzkim. Rampa dla niepełnosprawnych powinna spełniać określone wymagania dotyczące wysokości, szerokości, kąta nachylenia i innych czynników, aby zapewnić bezpieczne i łatwe poruszanie się.
Wszystkie opisane urządzenia są kluczowe dla wygodny i bezpieczeństwa osób z ograniczeniami ruchowymi w życiu codziennym, w czasie leczenia i rehabilitacji oraz w sytuacjach kryzysowych.
