Sterylizator kulkowy to urządzenie, które służy do odkażania wyposażenia gabinetów i salonów urody. Sterylizowane mogą być jedynie przedmioty wielokrotnego użytku, najczęściej wykonane ze stali, jak na przykład narzędzia, instrumenty, nożyczki czy cążki. Sterylizacja jest najskuteczniejszą metodą eliminacji drobnoustrojów - bakterii, wirusów, grzybów. Ich obecność na narzędziach wielokrotnego użytku może być przyczyną zakażeń groźnych dla personelu i pacjentów. Jak działają sterylizatory kulkowe i gdzie znajdują zastosowanie?
Sterylizacja to obecnie jeden ze standardowych procesów przeprowadzanych w gabinetach lekarskich i salonach kosmetycznych. Wykorzystywane są tam narzędzia jednorazowe, ale również wielokrotnego użytku. Ich zastosowanie pozwala zmniejszyć koszty funkcjonowania, ale jednocześnie niesie ze sobą niebezpieczeństwo przenoszenia się zakażeń wśród pacjentów, klientów i personelu.
Sterylizacja może ona być przeprowadzona wieloma metodami: za pomocą płynów do dezynfekcji, ale również przy użyciu autoklawów. To sterylizatory medyczne wykorzystujące parę wtłaczaną pod ciśnieniem do komory sterylizacyjnej. Inną technologią są sterylizatory UV, które używają promieniowania ultrafioletowego, które uniemożliwia drobnoustrojom reprodukcję.
Jest jeszcze jedna metoda sterylizacji, która ze względu na swoją prostotę i łatwość obsługi znajduje zastosowanie w branży kosmetycznej, w segmencie - zdrowie i uroda oraz w laboratoriach biologicznych. Metoda ta była stosowana za oceanem również w sterylizacji w gabinetach stomatologicznych, ale w połowie lat 90. zastąpiona przez inne standardy. Tą metodą jest sterylizator kulkowy.
Jeśli zastanawiamy się, co to jest sterylizator kulkowy, to najpierw należy porównać go do pozostałych sterylizatorów, które wykorzystują wysoką temperaturę do usuwania patogenów z powierzchni dezynfekowanych przedmiotów. Technika wyjaławiania zastosowana w sterylizatorze kulkowym to tzw. sterylizacja sucha.
Sterylizator kulkowy zasada działania jest bardzo prosta. Urządzenie zbudowane jest komory ze stali nierdzewnej o głębokości kilkunastu centymetrów. Wewnątrz znajduje się wysoko wydajny element grzewczy. Niektóre modele mają również regulację temperatury. W sterylizatorze umieszczone są kulki ceramiczne podgrzane do wysokiej temperatury. Kulki znajdują się w hermetycznym pojemniku, który należy otworzyć i wsypać do sterylizatora. Kiedy sterylizator zostanie włączony rozpocznie się podgrzewanie, które może potrwać nawet kilkanaście minut.
Kulki są podgrzewane do temperatury od 200 do 250 stopni Celsjusza. W takich warunkach ginie większość grzybów, bakterii i wirusów. Dodatkowym czynnikiem oczyszczającym powierzchnię jest ruch kulek. Poruszające się w sterylizatorze kulki stykają się ze sobą, tym samym mechanicznie i termicznie oczyszczają zabrudzone powierzchnie np. końcówki narzędzi chirurgicznych, kleszcze, nożyczki, skalpele lub narzędzia kosmetyczne.
Proces trwa od 10 do 60 sekund, a w tym czasie wysoka temperatura uszkadza białka będące budulcem mikroorganizmów. Po zakończeniu sterylizacji i ostygnięciu urządzenia, które trwa około 30 sekund, odkażone przedmioty można przenieść do miejsca przechowywania. Tempo sterylizacji jest jedną z największych zalet sterylizatora kulkowego. Końcówka narzędzia jest odkażona zanim pozostałe części się nagrzeją. Szybkość odkażania pozwala na uniknięcie przestojów w pracy.
Należy pamiętać, że pomiędzy kulkami powinna znajdować się tylko odkażana końcówka narzędzia. Nie wolno umieszczać wewnątrz sterylizatora całych przedmiotów. Narzędzia i instrumenty nie powinny też pozostawać pomiędzy szklanymi kulkami dłużej niż minutę. Szklane kulki również mają swoją żywotność, dlatego oczyszczenie przedmiotów z widocznych zabrudzeń przed umieszczeniem w sterylizatorze, wydłuży okres użytkowania zestawu kulek.
Sterylizatory kulkowe to kompaktowe urządzenia, które bez problemu mogą znaleźć się nawet w niewielkim gabinecie kosmetycznym. Podstawowym materiałem eksploatacyjnym są ceramiczne drobne kulki, których używa się jako materiału termicznego i ściernego jednocześnie. Odkażanie trwa maksymalnie do kilkudziesięciu sekund, co sprawia, że ta metoda, jeśli spełnia wymagania higieniczne, jest bardzo wydajna.
Sterylizatory kulkowe są przydatne nie tylko w kosmetyce, ale również w innych branżach. Spotyka się je w sektorze medycznym, laboratoryjnym lub weterynaryjnym. W miejscach, gdzie nie jest wymagana klasa sterylności oferowana przez autoklawy, sterylizatory kulkowe mogą być trafnym rozwiązaniem. Przykładem mogą być laboratoria biologiczne, w których przeprowadza się zabiegi na gryzoniach. Nie ma w nich potrzeby sterylizacji ciśnieniowo-parowej, jest natomiast konieczność szybkiej dezynfekcji końcówek narzędzi chirurgicznych. W takich sytuacjach sterylizatory kulkowe bardzo dobrze się sprawdzają.
Sterylizatory kulkowe są proste w obsłudze, ale jest to urządzenie wykorzystujące wysoką temperaturę, dlatego w trakcie użytkowania należy pamiętać o zaleceniach producenta i przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa. Niektóre modele sterylizatorów są wyposażone w zabezpieczenia przed przegrzaniem. Warto podkreślić, że specjalna izolacja zabezpiecza podłoże pod sterylizatorem przed nagrzaniem się nawet podczas wielu godzin pracy. Wysoka temperatura nie jest odczuwalna powyżej komory, dlatego można bezpiecznie wkładać i wyciągać sterylizowane narzędzia.
Sterylizator kulkowy działanie tego urządzenia nie jest skomplikowane. Przed umieszczeniem przedmiotów w komorze sterylizacyjnej, należy je wstępnie umyć i usunąć pozostałości zabrudzeń materią organiczną. Następnie przedmioty przeznaczone do sterylizacji umieszczane są we wnętrzu sterylizatora. Ważne, aby urządzenie nie było zbyt obciążone, dopuszczalny załadunek jest określony w instrukcji użytkowania. Kiedy cykl sterylizacji zostanie zakończony, należy poczekać aż urządzenie wystygnie. Kolejną czynnością jest otwarcie sterylizatora i wyjęcie odkażonych przedmiotów.
Sterylizator kulkowy jak używać, aby zachować urządzenie w dobrym stanie technicznym? Z pewnością należy zadbać o regularną wymianę ceramicznych kulek. Z obserwacji użytkowników wynika, że przy standardowej eksploatacji kulki trzeba wymieniać raz w miesiącu. Zawsze warto też kierować się wskazówkami producenta, co do prawidłowej eksploatacji. Sterylizator kulkowy jest oferowany w zestawie, w którego skład wchodzą - urządzenie, kulki, instrukcja oraz gwarancja.
Sterylizatory kulkowe są jednym z popularnych wyborów wśród urządzeń do sterylizacji. Odznaczają się dużą skutecznością. Wysoka temperatura sprawia, że ginie większość drobnoustrojów, które mogą prowadzić do groźnych infekcji. Sterylizatory kulkowe cechują się również szybkością działania, co może być decydujące dla wielu placówek medycznych lub salonów kosmetycznych, gdzie każdego dnia przewijają się dziesiątki pacjentów i klientów. Wszędzie tam potrzebne są kolejne zestawy czystych narzędzi. Sterylizator kulkowy może być wykorzystywany do sterylizacji kleszczy, nożyczek, skalpeli czy igieł. Jest używany w laboratoriach badawczych.
Ponadto, sterylizacja kulkowa nie wykorzystuje alkoholi, chemikaliów, ani wysokiego ciśnienia. Dzięki niej można sterylizować metalowe elementy w ciągu zaledwie kilkudziesięciu sekund.
