Sterylizacja jest niezbędna dla zachowania wysokich standardów higieny i bezpieczeństwa w gabinetach medycznych, laboratoriach, salonach urody, fryzjerskich czy tatuażu. Odkażanie narzędzi, pojemników czy przyborów wielokrotnego użytku pozwala zachować sterylność, zmniejszyć ryzyko infekcji oraz zredukować koszty. Istnieje kilka technik sterylizacji - parą, gorącym powietrzem oraz promieniami UV. Ta ostatnia metoda jest wygodna i szybka, ponieważ nie wymaga użycia dodatkowych preparatów chemicznych i wysokiej temperatury. Jest odpowiednia do sterylizacji pomocniczej dla małych gabinetów i salonów kosmetycznych. Co to jest sterylizator UV-C i jak działa?
Sterylizator UV-C wykorzystuje bakteriobójcze działanie promieni UV, które znane jest od dawna. W szpitalach odkażano powietrze promieniami ultrafioletowymi w latach 30. XX wieku. Promieniowanie UV-C ma długość fali około 200-280 nm. W tym zakresie promieniowanie ultrafioletowe uszkadza materiał genetyczny drobnoustrojów, takich jak wirusy (również SARS-CoV-2), grzyby i bakterie. Uszkodzone DNA mikroorganizmów nie jest w stanie replikować komórek, ani syntezować białka. Prowadzi to do powstrzymania aktywności i zniszczenia drobnoustroju. Należy pamiętać, że sterylizacja UV-C nie niszczy form przetrwalnikowych, dlatego nie może być stosowana do wyjaławiania narzędzi chirurgicznych. Promieniowanie może być natomiast stosowane do odkażania płynów, powietrza, tkanin, powierzchni narzędzi stosowanych w medycynie czy w kosmetyce.
Sterylizator UV-C jest urządzeniem o kompaktowych gabarytach. Najważniejszy elementem jest komora sterylizacyjna, w której odbywa się proces naświetlania promieniami UV-C. Sterylizacja promieniami ultrafioletowymi jest procesem suchym, bez użycia środków chemicznych czy wody, która jest potrzebna, gdy wykorzystywane są sterylizatory ciśnieniowo-parowe klasy B. Komory sterylizacyjne mogą mieć różne pojemności - od kilku do kilkunastu litrów, w zależności od wielkości urządzenia.
Wewnątrz komory lub szuflady sterylizacyjnej znajduje się miejsce na metalowe tacki na odkażane narzędzia i akcesoria. Tacki mogą służyć również do transportu już wyjałowionych przedmiotów do miejsca ich przechowywania. Umożliwiają również równomierne dotarcie promieniowania do wszystkich części odkażanego przedmiotu.
Obudowa mniejszych sterylizatorów może być wykonana z tworzywa sztucznego. Na rynku są też dostępne modele z dodatkową funkcją grzania. Wówczas obudowy są wykonane w wysokiej jakości materiałów odpornych na uszkodzenia mechaniczne i środki żrące. Drzwiczki i pokrywy sterylizatorów są wykonane z materiałów, które uniemożliwiają przedostawanie się promieniowania na zewnątrz. To może być również hartowane szkło, które pozwala na obserwowanie prawidłowego działania lamp UV. Dodatkowym zabezpieczeniem jest czujnik wyłączający promieniowanie w momencie otwarcia drzwi.
Sterylizator UV-C jest wyposażony również w przewód zasilający oraz włącznik. Sterylizacja zwykle trwa około kilkudziesięciu minut. Sterylizatory uvc zużywają niewielkie ilości energii w porównaniu do urządzeń, które muszą wytworzyć wysoką temperaturę lub ciśnienie. Pobór mocy sterylizatora UV-C waha się w granicach od kilku do kilkunastu watów.
Sterylizatory UV-C spełniają funkcję pomocniczą w gabinetach medycznych oraz salonach kosmetycznych i fryzjerskich. Mogą być stosowane do sterylizacji narzędzi, opakowań, substancji i przyborów wielokrotnego użytku, które nie mogą być poddawane działaniu wysokich temperatur i ciśnienia. Przed sterylizacją i ponownym użyciem należy jednak zapoznać się z wymogami bezpieczeństwa dostarczonymi przez producentów tych przedmiotów.
Sterylizatory UV-C znajdują szerokie zastosowanie w branży zdrowie i uroda. Wykorzystywane są przez salony kosmetyczne oraz salony fryzjerskie do dezynfekcji, która nie wymaga tak dokładnej penetracji przez czynnik, jak np. w przypadku narzędzi chirurgicznych. Modele z funkcją podgrzewania są wykorzystywane do dezynfekcji materiałów i tkanin. np. ręczników w salonach kosmetycznych. Sterylizatory UV-C znajdą również zastosowanie w warunkach domowych. Można w nich odkażać pojemniki, drobne przedmioty dla dzieci, przybory, a nawet elektronikę.
Sterylizator UV-C będzie skuteczny tylko, gdy przedmioty zostaną przed sterylizacją odpowiednio przygotowane. Powinny być oczyszczone fizycznie z pozostałości po zabiegach, np. drobinek paznokci, naskórka, włosów, itp. Jeżeli są to przedmioty składające się z kilku elementów, powinny być w miarę możliwości rozmontowane na mniejsze części. Dezynfekcja promieniowaniem UV-C jest skuteczna wtedy, gdy promienie padają bezpośrednio na odkażany przedmiot.
Sterylizatory UV-C są proste w budowie i odznaczają się niską awaryjnością. Zużywają niewielkie ilości energii i nie emitują dźwięku. Ich konstrukcja zapewnia bezpieczeństwo personelowi. Dlaczego sterylizatory są bezpieczne? Rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa obejmują np. system automatycznego odłączania promieniowania w momencie otwarcia szuflady sterylizacyjnej.
Sterylizatory UV-C doskonale nadają się wszędzie tam, gdzie trzeba utrzymać powierzchnię sterylizowanych przedmiotów w niezmienionej strukturze, np. nożyczki muszą pozostać ostre. Sterylizator UV-C nie ingeruje w żaden sposób w powierzchnię materiałów. Na dezynfekowane przedmioty nie oddziaływują żadne czynniki fizyczne, tylko promieniowanie.
Ponadto, sterylizatory UV-C są niezwykle proste w obsłudze i nie wymagają dodatkowych kwalifikacji od personelu. Jednocześnie zapewniają utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa pracowników, personelu, pacjentów i klientów zmniejszając ryzyko wystąpienia infekcji.
