Opieka nad zwierzętami, ratowanie ich zdrowia, a nawet życia to najważniejsze zabiegi przeprowadzane w gabinetach weterynaryjnych. Lekarze weterynarii wykonują również badania diagnostyczne, które pozwalają wykryć zwierzęce choroby i skutecznie je leczyć. W gabinetach czworonogi są poddawane biopsji, USG, RTG, odbywają się szczepienia oraz zabiegi chirurgiczne. Wszystkie te czynności wymagają sterylnego otoczenia i odpowiednich narzędzi wielokrotnego użytku, które należy sterylizować w profesjonalnych urządzeniach. Do tego celu najczęściej wykorzystywane są parowo-ciśnieniowe sterylizatory weterynaryjne, znane również jako autoklawy. Jak działają i jakie mają zastosowanie w weterynarii?
Sterylizator weterynaryjny to sterylizator parowo-ciśnieniowy do zastosowań w gabinetach weterynaryjnych. Jest to nowoczesne i wydajne urządzenie, które pozwala dezynfekować narzędzia medyczne i akcesoria wielokrotnego użytku. Efektywność energetyczna pomaga zoptymalizować koszty utrzymania gabinetu, co przekłada się na wynik ekonomiczny. Sterylizatory parowe są proste w obsłudze i wydajne, bo w zależności od wielkości, można w nich umieścić nawet do 22 litrów załadunku. Wyjaśnijmy jednak, na czym polega zasada ich działania.
Sterylizator weterynaryjny jest klasycznym autoklawem, czyli sterylizatorem parowym zbudowanym z komory sterylizacyjnej i obudowy. Komora sterylizacyjna wykonana jest ze stali nierdzewnej i może mieć różną pojemność. Obudowa z kolei mieści w sobie zbiornik na wodę oraz elektronikę sterującą i drzwi do komory sterylizacyjnej. Obudowa jest najczęściej wykonana ze specjalnie wzmacnianego tworzywa sztucznego.
Autoklawy, czyli sterylizatory parowe to rozwiązanie znane już od wielu dziesięcioleci. Jednak dzisiejsze automatyzowane konstrukcje różnią się zasadniczo od swoich XIX-wiecznych poprzedników. Zasada działania jest jednak taka sama - do szczelnej komory sterylizacyjnej wprowadzana jest pod ciśnieniem para wodna. Dzięki temu, osiągana jest temperatura od 120 do nawet 130 stopni celsjusza. W takich warunkach termicznych eliminowane są bakterie, wirusy i inne drobnoustroje. Po zakończeniu procesu wyjaławiania i osuszeniu, narzędzia medyczne nadają się do ponownego zastosowania. To mogą być nie tylko instrumenty medyczne, ale również opakowania, naczynia, ręczniki czy fartuchy.
Nowoczesne sterylizatory to urządzenia bardzo zaawansowane, w których cały proces odkażania przeprowadzany jest automatycznie. Manualna obsługa polega na umieszczeniu wsadu, ustawieniu odpowiedniego programu, a następnie opróżnieniu komory po zakończeniu sterylizacji. Do czynności obsługowych należy również uzupełnianie zbiornika z wodą destylowaną potrzebną do wytwarzania pary, okresowe kontrole stanu uszczelek drzwi autoklawu oraz utrzymanie w czystości samej komory sterylizacyjnej.
Sterylizator weterynaryjny znajdzie szerokie zastosowanie w gabinecie każdego lekarza weterynarii. Szczypce do usuwania pazurów, pincety, stetoskopy, cążki, nożyczki, naczynia i pojemniki to niezbędne wyposażenie każdego gabinetu. W autoklawach można również dezynfekować opakowania, fartuchy, tkaniny i płyny, pod warunkiem, że jest to wyposażenie przeznaczone do wielokrotnego użytku i dopuszczone do sterylizacji. Użycie autoklawu gwarantuje wówczas zachowanie wysokich standardów higienicznych w gabinecie. Jest to jednocześnie skuteczna metoda zmniejszenia liczby zakażeń.
Warto podkreślić w tym miejscu, że stosowanie sterylizatory weterynaryjne to również sposób na zapobieganie przenoszeniu się niektórych bakterii zwierzęcych, które mogą być groźne dla ludzi, jak np. Chlamydia psittaci - przenoszona przez ptaki.
Sterylizator weterynaryjny to urządzenie dostępne w wielu wariantach wyposażenia oraz w kilku wielkościach. W zależności od wielkości kliniki weterynaryjnej, można wybierać spośród autoklawów o różnych pojemnościach od 8, 12, 18 do 22 litrów. Te ostatnie pozwalają na jednorazowe odkażanie dużej liczby narzędzi, co zmniejsza koszty zużycia energii i daje gabinetowi duży zapas sterylnych narzędzi do ponownego wykorzystania. Wygodny załadunek umożliwiają tacki do układania instrumentów medycznych dołączane w zestawie z autoklawem. Wybór właściwej wielkości autoklawu powinien być uzależniony przede wszystkim od ilości narzędzi i sprzętu używanych każdego dnia do leczenia i zabiegów.
Sterylizatory parowe produkowane są w kilku klasach, w zależności od wykorzystanej metody odkażania i dokładności dezynfekcji. Najpopularniejsze i jednocześnie najbardziej wydajne są autoklawy klasy B. Wykorzystują one metodę tzw. frakcjonowanej próżni. Polega ona na stopniowym, wstępnym usunięciu powietrza z komory sterylizacyjnej. Usunięcie drobinek powietrza ze sterylizowanych narzędzi sprawia, że proces odkażania jest jeszcze dokładniejszy, co pozwala zapewnić najwyższe standardy higieniczne.
Istnieją jeszcze autoklawy klas S i N, ale stanowią one mniejszy segment rynku i najczęściej są wykorzystywane jako sterylizatory dodatkowe.
Sterylizatory narzędzi posiadają szereg funkcjonalności, które ułatwiają ich użytkowanie i usprawniają prowadzenie dokumentacji w klinice. Każdy autoklaw posiada np. czytelny wyświetlacz funkcji i postępu odkażania. Cały proces jest programowany i kontrolowany komputerowo w celu osiągnięcia optymalnych parametrów. Po zakończeniu wyjaławiania narzędzi można wydrukować dane potrzebne do dokumentacji klinicznej.
Należy też dodać, że sterylizatory weterynaryjne są sprzętem doskonale zabezpieczonym przed przypadkowym otwarciem, a co za tym idzie są bezpieczne dla personelu gabinetu weterynarii. Autoklawy są wyposażone w podwójne blokady - elektroniczną i elektromagnetyczną. Ponadto, sterylizatory mają wbudowany zawór bezpieczeństwa w przypadku niebezpiecznego wzrostu ciśnienia.
Decyduje o tym czynnik ekonomiczny. Sterylizatory weterynaryjne są oczywiście pewnym kosztem początkowym, ale w dłuższej perspektywie pozwalają obniżyć koszty, np. zakupu nowych narzędzi. Narzędzia wielokrotnego użytku pozwalają z kolei zmniejszyć wydatki na utylizację i odbiór odpadów jednorazowych. Trzeba dodać, że jednorazówki to nie tylko wyższe koszty nabycia i dodatkowe obciążenie dla kliniki, ale również zagrożenie ekologiczne.
Kluczowym elementem w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się infekcji w gabinetach weterynaryjnych jest prawidłowa i możliwie najbardziej dokładna sterylizacja narzędzi. Autoklawy, wykorzystujące ciśnienie i parę wodną odznaczają się wysoką skutecznością i potrafią odkazić każdą powierzchnię - gładką i porowatą.
Lekarze weterynarii oraz właściciele zwierząt mogą mieć większą gwarancję, że narzędzia nie przeniosą groźnych dla czworonogów czynników mikrobiologicznych. Stosowanie sterylizatorów weterynaryjnych w placówkach niosących pomoc zwierzętom powinno być standardem zapewniającym wysoki poziom świadczonych usług.
Sterylizatory parowo-ciśnieniowe znajdują zastosowanie wszędzie tam, gdzie wymagana jest dokładna sterylizacja. Autoklawy są niezbędnym wyposażeniem w placówkach medycznych, salonach kosmetycznych, laboratoriach, klinikach weterynaryjnych, ale też w salonach tatuażu. Urządzenia dostępne w ofercie, spełniają europejskie normy CE, posiadają paszport techniczny, przegląd oraz czytelną instrukcję obsługi.
Sterylizatory weterynaryjne to również bardzo dobra inwestycja marketingowa. Posiadanie tych zaawansowanych urządzeń podnosi prestiż kliniki w oczach klientów i środowiska lekarzy weterynarii. Nie można zapominać, że każdy posiadacz zwierzęcia poszukuje najlepszej opieki dla swojego pupila i zapewnienie sterylnych warunków będzie z pewnością wpływało pozytywnie na reputację gabinetu.
