Dezynfekcja narzędzi to proces powszechnie stosowany w medycynie oraz branży kosmetycznej. Jego celem jest niszczenie i usuwanie patogenów - wirusów, bakterii, grzybów z powierzchni narzędzi. Do dezynfekcji narzędzi można wykorzystywać specjalne urządzenia - sterylizatory narzędzi, nazywane również autoklawami. Dezynfekcja może również polegać na użyciu środków do dezynfekcji narzędzi. Dezynfekcja narzędzi ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i zdrowia personelu gabinetów lekarskich, przychodni oraz dla klientów salonów urody. Dzięki dezynfekcji można zminimalizować ryzyko zakażeń. Czym jest i o czym pamiętać, aby była skuteczna?
Dezynfekcja narzędzi to proces znany ludzkości od wieków. Wraz z rozwojem nauki zmieniły się stosowane metody. Już w XIX wieku stosowano substancje np. fenol, które miały zmniejszyć ryzyko infekcji po operacjach. W latach 30. XX wieku wprowadzono do powszechnego użytku sterylizatory parowo-ciśnieniowe, inaczej - autoklawy. Dezynfekcja narzędzi stała się szybsza i bardziej skuteczna. Rozwijano również metody sterylizacji środkami chemicznymi, tam gdzie użycie sterylizatorów nie było możliwe. Obecnie sterylizację przeprowadza się również przy pomocy urządzeń wykorzystujących promieniowanie UV. Dezynfekcja stała się standardową procedurą nie tylko w placówkach publicznych, jak przychodnie, szpitale, laboratoria, ale również w sektorze prywatnym - stosują ją salony urody i gabinety medyczne.
Dezynfekcja narzędzi jest dzisiaj o wiele bardziej skuteczna. Jej najważniejszym zadaniem jest unieszkodliwienie wirusów, bakterii i grzybów pozostających na narzędziach wielokrotnego użytku. Zakażenia brudnymi narzędziami lub instrumentami medycznymi mogą wywoływać poważne problemy zdrowotne. To mogą być zakażenia skóry prowadzące do stanów zapalnych lub ropni. Niewłaściwie przeprowadzona dezynfekcja narzędzi może powodować zakażenia w miejscu prowadzenia operacji, a to z kolei prowadzi do powikłań i wydłużenia gojenia ran. Patogeny wywołują również poważne zakażenia i wstrząsy wewnętrzne jak sepsa.
Odpowiednia metoda dezynfekcji narzędzi zależy od indywidualnych potrzeb gabinetu lekarskiego, salonu kosmetycznego lub fryzjerskiego. Zazwyczaj do dezynfekcji narzędzi kosmetycznych wystarczające może być odkażanie płynami lub promieniami UV. W przypadku działalności medycznej, gdzie mamy do czynienia z narzędziami używanymi do przecinania tkanki, konieczne jest zastosowanie sterylizacji termicznej, najczęściej parowo-ciśnieniowej. Jakie są właściwości obu rodzajów dezynfekcji?
Płyny do dezynfekcji narzędzi przeznaczone są dla salonów fryzjerskich, gabinetów kosmetycznych i ośrodków odnowy biologicznej. To preparaty wyprodukowane na bazie związków amoniowych, nie zawierają etanolu, aldehydów i fenoli.
Spektrum ich działania jest szerokie - skutecznie niszczą wszystkie bakterie (m.in.: gronkowce), grzyby oraz wirusy łącznie z HIV (AIDS), H1N1, HBV i HCV (Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B i C). Płyny do dezynfekcji narzędzi są bezpieczne dla zdrowia, nie wywołują reakcji alergicznych i podrażnień. Pojemniki dołączane w zestawie do wielu płynów dają możliwość dezynfekcji na oczach klienta.
Dla właścicieli salonów ważne jest, aby narzędzia pozostawały jak najdłużej w dobrym stanie. Płyny do dezynfekcjinarzędzi są bezpieczne dla narzędzi i akcesoriów, ponieważ nie zmieniają ich powierzchni i struktury. Bezpiecznie można stosować je do odkażania powierzchni akrylowych (solarium), stali szlachetnej, plastiku, grzebieni, szczotek, wałków, nożyczek do włosów i narzędzi kosmetycznych.
Bezpośredni kontakt ze skórą mają takie narzędzia jak: ostrza, nasadki do maszynek, głowice frezujące do zabiegów np. mikrodermabrazji. Płyny można zastosować do sterylizacji końcówek tych urządzeń. Płyny do dezynfekcji narzędzi są bardzo często dostępne w formie koncentratów. Co ważne, nie pozostawiają plam na skórze ani na zabrudzonych powierzchniach. Procedura mycia i dezynfekcji narzędzi jest bardzo prosta - przed użyciem należy przygotować roztwór z wodą i zanurzyć w nim ułożone na podstawce lub sitku przybory i narzędzia. Cała operacja trwa od 3 do 10 minut. Zdezynfekowane przybory można wyjąć z naczynia i odłożyć na uprzednio przygotowane, czyste miejsce.
Sterylizatory do dezynfekcji narzędzi to bardziej zaawansowane urządzenia, w których uzyskuje się bardzo wysoki stopień sterylizacji. Sterylizatory parowo-ciśnieniowe są produkowane w kilku klasach, ale najpopularniejsza i najbardziej wydajna jest klasa B. Odznacza się ona precyzyjną sterylizacją, ponieważ wykorzystuje funkcję frakcjonowanej próżni. Oznacza to, że przed sterylizacją, z komory ciśnieniowej sekwencyjnie usuwane jest powietrze, które może pozostawać na powierzchni narzędzi. Dzięki temu, wyjaławianie jest dokładniejsze, bo usuwane są pęcherzyki, w których mogą pozostawać drobnoustroje.
Sterylizator do dezynfekcji narzędzi - określany również nazwą - autoklaw kosmetyczny, to urządzenie znajdujące zastosowanie głównie w branży medycznej. Para wodna ze względu na doskonałe właściwości penetracyjne, pozwala na sterylizację narzędzi o różnej fakturze i budowie. Autoklawy medyczne pracują w zakresie temperatury maksymalnej nawet do 137 stopni, dlatego też mają podwójny elektroniczny i elektromagnetyczny system bezpieczeństwa. To ochrona przed przypadkowym otwarciem drzwi komory podczas sterylizacji. Autoklawy klasy B są dostępne w wariantach pojemności 8,12,18 i 22 litrów, co pozwala zastosować je w gabinetach o różnej wielkości.
Sterylizatory narzędzi klasy B sprawdzą się prywatnych klinikach stomatologicznych, chirurgicznych, laryngologicznych i ginekologicznych, tam gdzie konieczna jest dezynfekcja narzędzi chirurgicznych lub dezynfekcja narzędzi medycznych. Sterylizatory kosmetyczne wykorzystywane są również w weterynarii oraz całym segmencie salonów urody, od manicure po salony fryzjerskie. Korzystają z nich szpitale, przychodnie, laboratoria, a także studia tatuażu i piercingu.
Sterylizatory do dezynfekcji narzędzi to urządzenia zaawansowane technologicznie, oparte na nowoczesnych technologiach. Wykorzystują komputerowe sterowanie procesem sterylizacji, co pozwala na jego optymalizację pod względem wykorzystania energii i wody. Duże modele autoklawów mają np. funkcję podtrzymującą temperaturę pomiędzy cyklami dezynfekcji. Dzięki temu urządzenie nie musi się rozgrzewać ?od zera? i zużywa mniej energii. Ponadto, w wielu urządzeniach zainstalowane są gniazda usb pozwalające na przenoszenie danych o sterylizacji w celu dokumentowania.
Warto dodać, że do autoklawów oferowane są dodatkowe akcesoria zwiększające bezpieczeństwo i pozwalające na właściwą konserwację. Są to testy sterylizacji, które na przykładzie nieszkodliwego materiału chemicznego pokazują, czy sterylizacja jest całkowita. Jeśli wykażą nieprawidłowości, wówczas warto poddać sprzęt fachowej kontroli w serwisie. W zestawach z autoklawami oferowane są kosze z 3 tacami na narzędzia, uchwyty do tacek, wężyk spustowy oraz zapasowa uszczelka komory.
Do dezynfekcji narzędzi można używać również sterylizatorów UV. Ta metoda sterylizacji wykorzystuje promieniowanie ultrafioletowe (UV) o długości fali zwykle między 200 nm a 300 nm. Promieniowanie ma zdolność niszczenia mikroorganizmów - bakterii, grzybów wirusów, uszkadza ich materiał genetyczny. Sterylizator UV to prosty sposób na bezpieczną i skuteczną dezynfekcję bez użycia roztworów chemicznych czy wysokiej temperatury. Urządzenie automatycznie wyłącza lampę UV po otwarciu szuflady. Zapewnia bezpieczeństwo zarówno specjalistom wykonującym zabiegi, jak i klientom.
Sterylizatory UV to urządzenia proste w obsłudze, ale na dokładną sterylizację należy zarezerwować nieco więcej czasu. Zwykle sterylizacja trwa około kilkudziesięciu minut. Sterylizator UV może się sprawdzić w miejscach, gdzie potrzebna jest dezynfekcja narzędzi do manicure lub dezynfekcja narzędzi fryzjerskich.
Dezynfekcja narzędzi będzie skuteczna tylko wtedy, kiedy do wykonania tego procesu zostanie wykorzystany sprawdzony sprzęt posiadający odpowiednie certyfikaty. Sprzęt dopuszczony do sprzedaży na polskim rynku powinien mieć europejski certyfikat CE. Dodatkowo, warto również wziąć pod uwagę, jaką gwarancję oferuje nam dostawca.
